Тарҳи системаи хидматрасонии нақлиёти мусофирбарии шаҳри Кӯлоб беш аз ҳарвақта дида печидаву нороҳаткунанда аст. Ҳолати аксари мошинҳое, ки дар ин самт фаъоланд, бахусус, таксиву “тангемҳо”, бисёр ногувор ва хатарзо боқӣ мемонад. Ин автомобилҳо на танҳо ба талабот ҷавобгӯ нестанд, балки тамоман барои мусофиркашонӣ муносиб набуда, ҳиссиёти ноамниро дар мусофирон ба вуҷуд меоранд.

Ин ҳам дар ҳолест, ки ҳамарӯза садҳо ҳазор сокинони шаҳр ва меҳмонон маҷбур мешаванд, то аз хидматрасонии ин нақлиёт истифода баранд, чунки нақлиёти арзон ва ба талаботи мусофиркашонӣ дар шаҳр ҷавобгӯро пайдо кардан ғайри имкон аст.

Дар хусуси худсариву дағалии баъзе ронандагони нақлиёти ба ном «тангем» ва таксиҳои мусофиркашон бисёр метавон гуфт. Ва ҳарчанд мақсад расидан ба иззати нафси касе нест, бояд бигӯем, ки аксари ин нафарон аз фарҳанги ронандагӣ ва муошират бо мусофирон бархурдор нестанд. Зиёда аз ин, эшон ҳамарӯза дар паи ба даст овардани «қути лоямут» ҷони худ ва мусофиронро дар хатар гузошта, масъулияти бузурги ба дӯшашон бударо нодида мегиранд.

Мошини фарсудаву аксаран вайрона, нишастгоҳҳои дурушт, муҳити тангу чиркину бӯи ғализи сӯзишвориро мешавад бо як сахтӣ таҳаммул кард, аммо аксар вақт “амакҳои тангемчӣ” тамоми қоидаҳои бехатариро фаромӯш мекунанд, то ҳадде ки ба ҷони одамӣ хатари чиддӣ пайдо мешавад.

Ҳанӯз ними танатро ба “тангем” даровардаӣ, ки «газро» зер мекунад ва Худо накунад, агар камтар ба қавле, даступопеч набошӣ, ними дигаратро аз даст медиҳӣ. Борҳо шахсан шоҳиди ин гуна ҳодисаҳои нохуш будам, ки ронандаи ʺтангемʺ паи «пойга» бо «конкурентон» фаромӯш мекунад, ки дар мошин одамони зинда нишастаанд ва ҳар ҳаракати ноҷои ӯ метавонад боиси ба манзил нарасидани мусофирони бегуноҳ гардад.

Хеле ҷои таассуф аст, ки мо то ҳанӯз ба маданияти ронандагӣ ва мусофир будан соҳиб нашудаем. Аммо ягонасозии системаи нақлиёти мусофиркашонии шаҳр ва тартибу низоми ҷиддӣ дар ин самт метавонист ба ин раванд мусоидат намояд.

Ҳамаи ин дар ҳолест, ки ҳанӯз шаш сол қабл ҳукумати шаҳри Кӯлоб тасмим гирифта буд, то дар шаҳр хати троллейбусро фаъол сохта, ҳаракати онро ба роҳ монад.

Раҳмонзода Абдуғаффор, собиқ раиси шаҳр камбуди нақлиёти мусофирбарро дар ҳудуди шаҳр яке аз мушкилоти умда арзёбӣ намуда, гуфта буд, ки лоиҳаи хатти тролейбус ба ҳукумати ҷумҳурӣ пешниҳод гаштааст ва эҳтимол аст, то ба ҳамин наздикӣ тасдиқ шавад.

Тибқи ҳамин лоиҳа бояд аз даромадгоҳи шаҳр, миёни кӯчаи марказӣ то охири шаҳр, ки роҳи росту камгардиш аст, хатти ҳаракати ин нақлиёт бунёд мешуд.

Бо вуҷуди он ки нақлиёти хусусӣ, таксиву тангемҳо дар ин самт фаъоланд, онҳо барои тамоми сокинону меҳмонон басанда нестанд, тақрибан тамоми онҳо шикаставу рехта ва корношоям гаштаанд ва буданашон эҳсоси ноамниву нороҳатиро ба вуҷуд овардааст. Мушкили сокинонро танҳо нақлиёти ҳаҷман бузургтар, аммо арзон метавонад бароварда созад. Дар ин маврид троллейбус метавонист мушкилро осон гардонад.

Инак бо гузашти шаш сол Раҳмонзода Абдуғаффор дар симмат хеле пеш рафту Кӯлоб ва мардуми он дар интизори ваъдаҳо (тролейбус) сар сафед карданд. Дар миёни мардум ин андеша қариб мақол шудааст, ки «роҳбарони пешини Кӯлоб ба кадом ваъдаашон вафо кардаанд, ки аз ҳозираашон чунин ислоҳоти бузургро интизор шавем?» 

Ҳолати риққатбори дигар ин аст, ки  роҳҳои мошингарди маркази шаҳр, бахусус, аз назди терминали мусофиркашонӣ то чорроҳаи Равшан як «хаоси» (дараҷаи олии бесарусомонӣ) бузургро ба вуҷуд овардааст. 

Ин ҳолат агар як зарра аз ноқобилии кормандони БДА бошад, аз сӯи дигар, аз фарҳанги ”волои” ронандагону пиёдагардони мо дарак медиҳад. Қоил бояд шуд, ки дар ҳақиқат ба ин бесарусомониҳо худи мо (сокинони шаҳр) низ саҳм дорем. Бо мошинҳову ронандаҳои сарҳую пиёдагардони сармасту пурташвишу бетараф, бо садои «сигналу» дуду чангу ғубору ҷангу изтиробамон “ҷаҳаннамро” барпо кардаем ва дар он зиндагӣ дорем.

Вале ҳоло замони андеша аст. То кай ин ҳол давом меёбад? То кай ин маданияти (бубахшед) пасту фарсударо бо худ кашола карда мебарем? Дар ҳоле ки дунё дар раванди рушди босуръати иқтисодиву иҷтимоӣ ва фарҳангӣ қарор дораду шаҳрҳову деҳаҳо бо суръати рекордӣ тараққӣ мекунанд.

Ҳарчанд душвор аст, аммо ман мехоҳам, ба ақлу хиради роҳбарияти шаҳр бовар ва умед бубандам. Ва умедворам, ки билохира онҳо пайи ислоҳи ин нобасомониҳо хоҳанд шуд.

Агарчи шаҳрдорӣ лоиҳаи хатти тролейбусро амалӣ карданӣ нест, сатҳи назорату танзими таксиву тангемҳоро дар роҳҳои мошингарди марказӣ ҷиддитар гардонад, то мардум битавонанд худро дар амну субот эҳсос намоянд.

Абдуллоҳ ҒУРБАТӢ,

 «Фараж», Кулоб

ЯК ҶАВОБ ТАРК

Please enter your comment!
Please enter your name here