Он чизеро, ки барои дигарон мегӯӣ, аввал худ тибқи онҳо амал намо!
Луқмони Ҳаким
Шумо аз минбарҳо мардумро барои тамошои театр даъват мекунед. Аз кадом минбарҳо? Ман чӣ мегӯям? На минбарҳо, аниқтараш, аз саҳнаи театр, ки тамошобин надорад. На! Дорад! Тамошобини маҷбурӣ: Ду-се донишҷӯи сарсахте, ки мехоҳанд аз дарс гурезанд, то мағзи сарашонро “вируси дониш” тала накунад ва чор-панҷ корманди кадом як корхонаи давлатӣ. Чиптаҳоеро, ки театр ба донишгоҳ ва корхона иҷборан додааст, харида мераванд. Се-чор дӯст ва наздикони ҳунармандоне, ки имрӯз дар театр нақш меофаранд. Боз ду-се…
Вақте ҳунарманд ҳунари ҳамкасбу шогирди худро қадр намекунад, куҷо расад ба дигарон!? Вақте ҳунарманд саҳнаро эҳтиром намекунад, намоишкорона толорро тарк мекунад, ки «ман намоиши шуморо…», чӣ гӯем? Шумо ҳунармандон бештар эҳсос мекунед, ки тамошобин намоишро то охир тамошо накунад, чӣ таъсири равоние ба актёр мерасад.
Чаро устоди театр саҳнаи шогирдони худро то охир тамошо карда наметавонад? Аз хурсандӣ? Шояд метарсад, ки ашки шодӣ аз дидаҳояш сарозер мешаванд?
Ҳунармандони азиз! Барои чӣ имрӯз дар толорҳои театр тамошобин ангуштшумор аст? Ҳамон шахсони ангуштшумор ҳам, тавре дар боло зикр кардем, ё маҷбуран оварда шудаанд ё бо даъватномае омадаанд, ки худи шумо барояшон фиристодаед.
Барои чӣ дар даврони шӯравӣ мардум барои намоишномаҳо навбат истода, чипта мехариданд. Барои чӣ?
Чаро имрӯз тамошобинро “кашола” карда ба театр мебаранд, вале бо вуҷуди он, ки онҳо пул додаанд, то охири намоишнома намеистанд ва толорро тарк мекунанд? Чаро?
Ман намехоҳам ҳамаи гуноҳро танҳо ба сари ҳунармандон бор кунам. Дар ин миён Вазорати фарҳанг ва Ҳукумати кишвар дар канор буда наметавонанд. Аввал бояд намояндаҳои онҳо ба тамошои саҳнаҳои театрӣ биёянд ва ба мардуми одӣ дари театрро нишон диҳанд. Имрӯз мансабдори давлатӣ аз театр хабар дорад ё на? Кормандони вазоратҳои фарҳангу маориф, ки эшон худро тарғибгар, муҳофиз, парчамбардори фарҳанги халқи тоҷик мешуморанд, боре ба театр омадаанд?
Вазирон ва мансабдорони мӯҳтарам, шумо бори охир театрро кай дида будед? Оё медонед, ки театр вуҷуд дорад ё на? Ё фикр мекунед, ки пас аз тахриб кардани бинои Театри ба номи Маяковский дигар дар шаҳр театре боқӣ намондааст!? Оянда театри наве бо зиёда аз 2000 ҷойи нишаст сохта хоҳад шуд. Дар ҳоле, ки мо толори чанд театри хурдро пур карда наметавонем, чи гуна ин толори бузургро пур менамоем? Бо ин ҳоле, ки дорем, оё театри тоҷик рушд мекунад?!
Театри мо дар кадом аср хоб аст? На дар замони муосир, на асрҳои миёна, воқеан, замони номаълум. Дар асрҳои миёна мардумро ба воситаи “ҷорчӣ”-ҳо огоҳ менамуданд. Дар замони муосир аз шабакаҳои иҷтимоӣ сар карда то расонаҳои хабариро метавон истифода бурд. Хуб, ана, расонаҳои хабарӣ барои таблиғ маблағ талаб намуданд, пас, шабакаҳои иҷтимоӣ ҳастанд-ку! Онҳо аз шумо маблағ талаб намекунанд. Дар он таблиғ намоед ва ба намоишҳоятон мардумро ҷалб созед. Аммо таблиғи шумо чӣ гуна аст? Дар репертуари беруни театр як эълон меовезед ва Худо мегӯед, ки шахсе аз пеши театр гузараду нигоҳаш ба репертуар афтад, тамом вассалом. Гӯё чунон тамошобин доред, ки ба ягон таблиғ ниёз надоред. Вале дар асл…
Якчанд пешниҳоди одии мо барои пур кардани толорҳои театр аз тамошобин:
— Аввал, эҳтироми якдигарро барпо намоед. Шогирдонро дастгирӣ намоед. Барои ҳамдигар бетараф набошед!
— Ба худ суол гузоред, ки барои чӣ тамошобин дар ними намоиш толори театрро тарк менамояд?
— Ба мӯҳтавои намоишатон аҳамият диҳед. Театр сирк нест, ки “дар ҷойи театр сабза дамида…” хонда, тамошобинро фиреб намоед ва бо ҳамин намоишро ба поён расонед. Чуноне мегӯянд, “Оби рехтаро бардоштан нашояд”.
— Иҷборан ба театр овардани тамошобинро бас кунед. Намоиши хуб омода созед. Зеро, театр ошхона нест, ки мардум барои хӯрдани ош оянд. Аз театр бояд ғизои солими маънавӣ гирифт. Тамошобинро озод гузоред, то худ ба намоишҳоятон ояд.
— Ба асри 21 баргардед, ҷанобон! Таблиғро ба роҳ монед. Метавонед аз волонтёрон, шабакаҳои иҷтимоӣ, расонаҳои хабарӣ, рӯзномаву маҷалллаҳо истифода баред.
Умедворам пешниҳодҳои банда кам ҳам бошад, тамошобинро дубора ба театр меорад, мисли солҳои қаблӣ!
Мӯсои БОБОҲОҶӢ