14-уми августи соли 2020 Ҷумҳурии Исломии Покистон 72-юмин солгарди таъсиси давлати хешро таҷлил намуд. Дар ин замина, ба саволҳои ҳафтаномаи “Самак” муҳтарам Сафири фавқулодда ва мухтори Ҷумҳурии Исломии Покистон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, ҷаноби Имран Ҳайдар посух дод.
— Ҷаноби сафир, лутфан ба хонандагони мо дар бораи истиқлолияти Покистон каме нақл кунед ва бигӯед, ки Покистон имрӯз дар ҷомеаи миллатҳо кадом мавқеъро ишғол мекунад?
— 14-уми августи соли 1947 Покистон давлати мустақил гардид. Аммо, Покистони муосир таърихан гаҳвораи тамаддуни қадимаи чандин ҳазорсола будааст. Ин тамаддуни бостонӣ вақте ба авҷи худ расид, ки шаҳрҳои машҳури ҷаҳонӣ, аммо муосир — Мохенджо Даро, Хараппа ва Такила сохта шуданд, ки байни солҳои 4000 то 2000 пеш аз милод рушд ёфта буданд. Шумо шояд донед, ки минтақаи Покистон инчунин дарвозаи ислом ба субконтинент номида мешавад, зеро генерали бузурги мусулмон Муҳаммад ибни Қосим дар минтақаи мо дар соли 706-и мелодӣ ҳукмронии исломро муқаррар кардааст.
Бо назардошти вазъиятҳое, ки истиқлолияти Покистонро ба вуҷуд оварданд, дар асл, харитаи роҳи таъсиси Покистон ҳамчун як кишвари мустақил аз ҷониби гузаштагони мо дар шакли назарияи ду миллат кашида шуда буд ва дар натиҷа Қатънома дар бораи Покистон 23-юми марти соли 1940 дар шаҳри таърихии Лоҳур қабул карда шуд. Қатънома возеҳ тақозоро ба миён гузошт, ки ватани ҷудогона барои мусулмонони минтақа бунёд шавад, то онҳо тавонанд онҷо зиндагии худро тибқи меъёрҳои ислом ва анъанаҳои бойи фарҳанги худ пеш баранд. Дар тӯли ҳафт соли қабули Қатънома, орзуи «Шоири Шарқ» Аллома Муҳаммад Иқбол таҳти роҳбарии фаъолонаи Қайд-ул-Азам Муҳаммад Алӣ Ҷинна, асосгузори миллат, амалӣ гардид ва 14-уми августи соли 1947 Покистон ба давлати мустақил табдил ёфт.
Тавре ки Қайд-ул-Азам Муҳаммад Алӣ Ҷинна пешбинӣ кардааст, Покистон имрӯз яке аз давлатҳои боифтихору пешрафта дар ҷаҳон аст, ки дорои низоми демократӣ ва плюралистӣ буда, дар он конститутсионализм ва волоияти қонун ҳукмрон аст ва мардуми мо, аз ҷумла ақаллиятҳо, ҳуқуқҳо ва имкониятҳои баробар доранд.
Пас аз ба даст овардани истиқлолият Покистон душвориҳои зиёдеро паси сар карда, ба қуллаҳои баланд ноил шуд ва роҳи пешрафту шукуфоиро устуворона идома медиҳад. Мо ҳоло миллате ҳастем, ки аз 200 миллион нафар аҳолӣ иборат буда, дорои захираҳои бойи инсонӣ ва табиӣ мебошад.
Таҳти роҳбарии назарраси ҳукумати кунунӣ бо ҳукмронии сарвазир Имран Хан, иқтисодиёти мо ба қарибӣ ба яке аз иқтисодҳои зуд тараққикардаи ҷаҳон табдил ёфтааст. Бо вуҷуди идомаи пандемияи COVID-19, ба туфайли сиёсати оқилонаи роҳбарияти мо, ҳар як соҳаи иқтисодиёти мо, аз ҷумла энергетика, тиҷорат ва сармоягузорӣ, нақлиёт, инфрасохтор, маориф ва тандурустӣ босуръат рушд меёбад.
Чуноне, ки мебинед, Худои таъоло ба Покистон дар чорроҳаи Осиёи Ҷанубӣ-Марказӣ ва Ғарбӣ мавқеи махсуси стратегӣ додааст. Мутобиқан, Покистон дар таъмини робитаҳои байниминтақавӣ ва дохилиминтақавӣ барои пешрафту шукуфоии на танҳо Покистон, балки тамоми минтақа нақши муҳим дорад. Амалисозии идомаи лоиҳаи Долони Иқтисодии Чин ва Покистон (CPEC), ки яке аз ҷузъҳои муҳимтарини Ташаббуси “Як камарбанд ва як роҳ”-и Чин мебошад, на танҳо Покистонро ба як маркази иқтисодии минтақавӣ табдил медиҳад, балки сарнавишти тамоми минтақаро аз ҷиҳати ҳамгироии иқтисодӣ ва рушди иҷтимоию иқтисодӣ иваз менамояд.
Шумо шояд инчунин донед, ки Покистон аз оғози муборизаи глобалӣ зидди терроризм дар соли 2001 дар сафи пеши мубориза бо экстремизм ва терроризм қарор дорад. Ҷаҳон қурбониҳои бешумори моро, инчунин муваффақиятҳои моро дар ин ҷанги тӯлонӣ ва душвор арзёбӣ мекунад. Террористон ҳатто ба кӯдакони мо дар мактабҳо ва боғчаҳо раҳм накарданд. Бо шарофати роҳбарияти мо, неруҳои ҷасури соҳаи амният, мардуми ватандӯсту матиниродаи Покистон ва бо файзи Худованди бузург мо тавонистем тавассути ин маъракаҳои тӯлонӣ ва бомуваффақияти ҳарбӣ террористонро аз сарзаминамон нест кунем. Аммо ҳамаи ин бо баҳои гарон ба даст оварда шуд. Аз соли 2001 инҷониб дар ин мубориза беш аз 75 ҳазор ҳамватанони мо ҷони худро аз даст доданд ва мамлакат беш аз 123 миллиард доллар хисороти молӣ дид.
— Метавонед ба вазъияти кунунии муносибатҳои дуҷонибаи байни Покистон ва Тоҷикистон каме равшанӣ андозед?
— Покистон ва Тоҷикистон дар соли 1992 муносибатҳои расмии дипломатӣ барқарор карданд. Аз он вақт инҷониб дӯстии Покистон ва Тоҷикистон ба яке аз намунаҳои беҳтарини ҳамсоягии нек дар арсаи сиёсии байналмилалӣ табдил ёфт. Ин ба шарофати роҳбарии дурандешонаи ҳарду кишвар мебошад, ки ҳадафҳои муштараки сулҳ, пешрафт ва шукуфоии ба манфиати халқҳои мо ва тамоми минтақаро доранд. Дар ин давра мо тақрибан 65 созишномаи дуҷонибаро оид ба институтсионализатсияи ҳамкориҳои дуҷонибаи худ дар самтҳои мухталифи мутақобилан муфид ба имзо расонидем. Дар натиҷа, имрӯз ин робитаҳо дар бисёр самтҳо ривоҷ ёфта истодаанд. Чӣ дар ҳамкории сиёсӣ, ҳарбӣ, иқтисодӣ ва чӣ дар соҳаҳои фарҳангӣ, илмӣ ва академӣ, ҷонибҳо хоҳони он ҳастанд, ки бинишеро, ки аз ҷониби раҳбарони мо таҳия шудааст, амалӣ созанд ва минбаъд муносибатҳои дуҷонибаро таҳким бахшанд.
Мамлакатҳои мо оид ба масъалаҳои гуногуни минтақавӣ ва байналмилалӣ нуқтаи назари ягона доранд. Ба ғайр аз СММ, узвияти умумии мо дар созмонҳои минтақавӣ, ба монанди СҲШ ва ЭКО ҳамкориҳои дуҷонибаро дар доираи бисёрҷониба таҳким бахшид. Аз ин рӯ, ҳарду кишвар қариб ҳамеша якдигарро дар форумҳои гуногуни байналмилалӣ ва минтақавӣ дастгирӣ мекунанд.
Дар соҳаи амният, мо ҳам сулҳро ҳамчун омили асосии пешрафти иқтисодӣ ва шукуфоӣ мебинем ва аз ин рӯ, таҳдидҳо ба монанди экстремизм, терроризм ва ҷинояткории муташаккили сарҳадиро ҳамчун қувваи ҳаракатдиҳандаи бесуботӣ ва зӯроварӣ медонем. Ин тасаввури муштарак дар муносибатҳои дуҷонибаи мо ҷасорати аз байн бурдани ин бадӣ дар кишварҳои мо, минтақа ва умуман ҷаҳонро ба вуҷуд овард. Дар робита ба ин, мо кӯшишҳои муштаракро барои ҳарчи зудтар расидан ба ҳадаф амалӣ менамоем.
Дар самти иқтисодиёт, ҳарду роҳбарият эътироф мекунанд, ки мо ҳоло дар ҷаҳони хеле глобализатсияшуда ва рақобатпазир зиндагӣ мекунем, ки дар он манфиатҳои иқтисодӣ аксар вақт мувофиқат мекунанд ва дар навбати худ ҳамкориҳои дуҷонибаро тақозо менамоянд. Аз ин лиҳоз, лоиҳаи CASA-1000 як мисоли ҳамкорӣ дар тиҷорати энергетикӣ байни кишварҳои Осиёи Марказии аз ҷиҳати энергетикӣ бой ва Осиёи Ҷанубии дорои талаботи зиёд ба энергетика мебошад.
— Покистон ба наздикӣ ба осебдидагони офати табиӣ дар ноҳияи Хуросон кумаки башардӯстона расонид. Мо аз ин фурсат истифода бурда, ба мардум ва ҳукумати Покистон изҳори сипос менамоем. Хоҳишмандем дар бораи баъзе ҷузъиёти кумаки башардӯстона ба Тоҷикистон каме маълумот диҳед.
— Иҷозат диҳед ба шумо бигӯям, ки Покистон ва Тоҷикистон ду кишвари бародаранд ва мардуми ду кишвар ҳам дар замонҳои душвор ва ҳам дар рӯзҳои хушбахтӣ бо ҳамдигар ҳастанд. Вақте ки мо дар моҳи июни соли ҷорӣ дар бораи хароб шудани хонаҳои 67 оила дар деҳаи Неъматулло Асадуллои (Чорбоғ) ноҳияи Хуросон хабар ёфтем, фавран кумаки башардӯстонаро аз ҷониби сафорат дар шакли 68 тонна семент ташкил кардем, то бародарони зарардидаи мо манзилҳои худро барқарор намоянд.
Дар гузашта Покистон дар замонҳои офатҳои табиӣ дар назди бародарону хоҳарони тоҷик низ истода буд. Масалан, ёрии башардӯстона дар шакли 1 миллион доллари амрикоӣ дар соли 2016 ва дар аввали соли 2017-ум 5 миллион доллари амрикоӣ барои барқарор кардани роҳҳо ва кӯпрукҳои аз обхезиҳои шадид зарардида дар Тоҷикистон расонида шудааст.
— Пандемияи коронавирус ба иқтисодиёт ва тиҷорати бисёр кишварҳо таъсир расонд. Мо ҳанӯз ҳам мехоҳем бифаҳмем, ки динамикаи тиҷорати байни Тоҷикистон ва Покистон дар соли 2019 чӣ гуна аст ва пандемия то соли 2020 ба он чӣ гуна таъсир кардааст ва шумо тавозуни онро дар оянда чӣ гуна мебинед?
— Шумо дуруст қайд намудед, ки пандемияи коронавирус ба иқтисодиёт ва савдои тамоми ҷаҳон таъсири манфӣ расонидааст. Пас аз пандемия кишварҳо тартиботи қатъии танзими гардиши молро ҷорӣ карданд, ки он тиҷорати ҷаҳонро маҳдуд намуд. Аммо, бо вуҷуди тадриҷан ором шудани вазъияти пандемия, тиҷорати дуҷониба дар ояндаи наздик вусъат хоҳад ёфт.
Дар соҳаи савдои дуҷониба байни ду кишвар имкониятҳои азими истифоданашуда мавҷуданд. Дар тӯли соли 2019 тиҷорати дуҷониба байни ду кишвар 56,29 миллион долларро ташкил додааст. Мо дар соҳаҳои тиҷорат, сармоягузорӣ, нақлиёт ва энергетика якчанд гуруҳҳои муштараки корӣ таъсис додем, то тиҷорати дуҷонибаро афзоиш диҳем ва ба ҳадафи $ 500 миллион доллар, ки роҳбарони ду кишвар муқаррар кардаанд, ба даст орем.
Одатан, аз Покистон ба Тоҷикистон шакар, меваҳо, сабзавот, маводҳои дорусозӣ, маҳсулоти ширӣ ва ғалладона содир карда мешавад. Аз ҷониби дигар, Тоҷикистон ба Покистон пахта, мева ва сабзавот содир мекунад. Ба андешаи ман, ба мо лозим аст, ки сабади мавҷудаи молро барои манфиати дуҷонибаи ҳарду кишвар густариш диҳем.
— Лутфан бигӯед, ки дар тӯли ду соли охир дар Тоҷикистон кадом лоиҳаҳои муваффақ татбиқ шудаанд? Ба назари шумо, кадом самтҳо дар рушди муносибатҳои иқтисодии байни Тоҷикистон ва Покистон афзалиятноканд?
— Бо назардошти ҷойгиршавии ҷуғрофӣ ва наздикии Покистон ва Тоҷикистон, тиҷорати мутақобилан судманд бо ҳам табиӣ мебошад. Покистон ва Тоҷикистон равобити гарму сиёсӣ ва иқтисодӣ доранд. Барои таҳкими минбаъдаи муносибатҳои мавҷуда, ду кишвар тавассути якчанд сохторҳои институтсионалӣ, аз ҷумла Гуруҳҳои кории муштарак ва Шӯрои муштараки тиҷорат ҳамкорӣ мекунанд.
Дар тӯли ду соли охир мо кӯшиш кардем, ки равобитро такмил диҳем ва ман бо хушнудӣ изҳор медорам, ки дар давоми соли 2019 панҷ ҳайати соҳибкорони сатҳи баланд дар Тоҷикистон дар ярмаркаҳо ва намоишгоҳҳои гуногуни Покистон ширкат варзиданд. Ҳамчунин, як қатор ҳайатҳои тиҷоратии Покистон низ ба Тоҷикистон ташриф оварданд.
Мо минбаъд низ таҳкими шарикӣ байни соҳибкорони Тоҷикистон ва Покистонро идома медиҳем ва онҳоро барои омӯхтани вариантҳои муштараки тиҷорат ташвиқ хоҳем кард.
— Чӣ гуна дурнамоҳои ҳамкории кишварҳои мо дар соҳаи энергетика вуҷуд доранд?
— Тоҷикистон дорои захираҳои бойи гидроэнергетикӣ мебошад, ки истифодаи онҳо роҳи беҳтарини ба даст овардани нерӯи барқароршаванда барои қонеъ кардани талаботи афзояндаи мост. CASA-1000 Осиёи Марказии аз ҷиҳати энергетикӣ бой ва Осиёи Ҷанубии ба нерӯи барқ ниёзмандро мепайвандад. Ҳама кишварҳои шарик ба татбиқи бомуваффақияти он аҳамияти калон медиҳанд. Бешубҳа, ба итмом расонидани он на танҳо барои Покистон ва Тоҷикистон вазъи бурднок хоҳад буд, балки як долони доимии энергетикӣ ва имкониятҳои нави тиҷорати энергетикиро дар минтақа боз хоҳад кард.
— Кадом лоиҳаҳо, технологияҳо ва ташаббусҳои инноватсионии Покистон дар Тоҷикистон татбиқ карда мешаванд ва Сафорат кадом нақшро иҷро карда метавонад?
— Покистон дар роҳи индустриализатсия бемайлон пеш рафта, якчанд соҳаҳои муосир, аз ҷумла саноати нассоҷӣ, чармӣ, варзишӣ, агросаноатӣ ва сабукро рушд додааст. Мо инчунин як ҳайати қавии мутахассисон ва техникони баландихтисосро дар ҳамаи ин соҳаҳои махсус дорем. Иҷозат диҳед бигӯям, ки моҳи марти соли 2019 як ҳайати 21 нафар аз Тоҷикистон барои гирифтани таҷриба ва омӯхтани таҷрибаи пешқадам дар соҳаи нассоҷӣ ба марказҳои нассоҷии Лоҳур ва Файсалобод рафтаанд.
Тоҷикистон метавонад аз таҷрибаи Покистон манфиат гирад ва мо омодаем, ки коргарони тоҷикро барои такмили ихтисос омӯзонем. Ман мехоҳам бигӯям, ки дар Покистон якчанд донишгоҳҳои муосир мавҷуданд, ки дар соҳаи бофандагӣ, муҳандисӣ, тиббӣ, иҷтимоӣ ва табиат дараҷаҳо ва дипломҳо пешниҳод мекунанд. Сафорати Покистон омода аст ба донишҷӯён ва мутахассисони техникии тоҷик, ки ният доранд таҳсилро дар ин самтҳо идома диҳанд, кумак расонад.
— Тоҷикистон яке аз кишварҳоест, ки ба баҳр баромад надорад ва барои ҳамин хароҷоти логистикӣ ва нақлиёт барои он гаронтар аст. Бандарҳои Гвадар ва Карачии Покистон кӯтоҳтарин масир, арзиши ками боркашонӣ ва ҳамлу нақлро пешниҳод мекунанд. Ҷомеаи тиҷоратии Тоҷикистон аз ин имконият чӣ гуна истифода бурда метавонад ва дар ин самт кадом пешрафтҳо ба даст омадаанд?
— Шумо як саволи бениҳоят бомавридро ба миён гузоштед. Азбаски Тоҷикистон ба баҳр баромад надорад, алоқа заминаи асосӣ дорад. Ман хуб медонам, ки содиркунандагони тоҷик бояд ба хароҷоти зиёди нақлиёт ва тронзити дароз дучор оянд, ки ба даромади содиротии Тоҷикистон таъсири манфӣ мерасонад. Гузашта аз ин, ин арзиши молҳои тоҷикиро нисбат ба дигар рақибон гаронтар мекунад.
Бандарҳои Покистонии Карачи ва Гвадар ба Тоҷикистон дастрасии кӯтоҳтаринро таъмин мекунанд. Ҳамчун як қисми Долони иқтисодии Чин ва Покистон (CPEC), инфрасохтори роҳ дар Покистон такмил ёфт, ки вақт ва хароҷотро ба таври назаррас коҳиш дод.
Бандари Гвадар аллакай ба кор дароварда шудааст ва ба савдои Афғонистон бо ҷаҳони хориҷӣ хизмат мекунад. Покистон барои дастрасӣ ба бандарҳои баҳрии худ боз аст. Мо бо ҳамаи ҷонибҳои манфиатдор барои мусоидат ба транзити молҳои Тоҷикистон тавассути Покистон фаъолона кор мебарем.
— Тоҷикистон аз сабаби робитаҳои таърихӣ, фарҳангӣ ва иҷтимоӣ, фосилаи кӯтоҳ ва бо вуҷуди он ки Покистон дорои сайёҳии дохилӣ мебошад, барои мардуми Покистон мавзеи ҷолиб аст. Покистон дар табдил додани макони ҷолиб барои сайёҳӣ қадамҳои хубе гузошт. Кадом таҷрибаи соҳаи сайёҳии Покистонро дар Тоҷикистон метавон татбиқ кард ва ба бахши сайёҳии тоҷик барои ҷалби сайёҳони Покистонӣ чӣ пешниҳод мекунед?
— Тоҷикистон як кишвари хеле зебост, ки ҳамасола ҳазорон сайёҳонро аз тамоми ҷаҳон ҷалб мекунад. Халқи тоҷик сулҳпарвар аст, мусиқиро дӯст медорад ва бо меҳмоннавозӣ, алахусус ба хориҷиён маъруф аст. Ман шодам, ки пойтахти Тоҷикистон барои солҳои 2020-2021 пойтахти ECO эълон шудааст.
Тоҷикистон дорои мавзеъҳои зиёди сайёҳӣ бо релеф ва манзараҳои зебо, дарёҳои пуроб ва кӯлҳои ҳайратангези кабуд ва сабз аст. Куҳҳои Помир, ки бо номи «Боми ҷаҳон» маъруфанд ва куҳҳои Фон бо манзараҳои нотакрори худ як биҳишт барои дӯстдорони пикникҳо, куҳнавардон ва сайёҳони ҷойҳои камтаҳкиқшуда мебошанд. Худи пойтахти кишвар шаҳри зебоест, ки қасрҳои зебо, осорхонаҳо ва қисматҳои боҳашаммати он, боғҳо, гулгаштҳои васеи дорои дарахтҳо ва гулҳои зебо мебошад.
Инчунин, шаҳри тиҷоратии Хуҷанд, ки дар маркази водии машҳури Фарғона ҷойгир аст, лоиқи дидан намудан аст. Дар шаҳр як истироҳатгоҳ дар соҳили кӯли калонтарини кишвар — «Қайроққум» мавҷуд аст, ки онро Баҳри Тоҷик низ меноманд.
Вақтҳои охир Покистон дар ҷалби сайёҳони маҳаллӣ ва хориҷӣ муваффақ гардидааст. Иҷозат диҳед ба шумо бигӯям, ки мо чанде қабл як қатор чораҳои маъмурӣ ва сиёсиро барои мусоидат ба сафари сайёҳӣ, аз ҷумла сабук кардани раводид ва такмили инфрасохтор қабул кардем.
Сокинони Покистон ва Тоҷикистон дар соҳаҳои фарҳангӣ, таърихӣ, забонӣ, мазҳабӣ ва иҷтимоӣ шабеҳии зиёд доранд. Ҳамасола шумораи зиёди мардуми Покистон ба ҷаҳон барои истироҳат ва сайёҳӣ мераванд. Боварӣ дорам, ки хатсайри мустақими ҳавоӣ барои ҷалби сайёҳони Покистонӣ ба Тоҷикистон ва баръакс хеле муҳим аст. Айни замон ягон робитаи мустақими ҳавоӣ байни ду кишвар вуҷуд надорад ва сайёҳон маҷбур мешаванд, ки вақти тӯлониеро дар роҳ аз сар гузаронанд. Мо бо шарикони тоҷики худ дар бунёди иртиботи мустақими ҳавоӣ миёни ду кишвар фаъолона кор мебарем.
— Барои барқарор кардани иртиботи ҳавоӣ байни Душанбе ва Исломобод дар ҳарду ҷониб кадом қадамҳо гузошта шуда истодаанд?
— Парвозҳои мустақим байни ду кишвар барои рушди тиҷорати дуҷониба, робитаҳои мардум ва туризм муҳиманд. Парвози мустақим миёни Покистон ва Тоҷикистон дар соли 2016 дар муддати кӯтоҳ вуҷуд дошт. Мутаассифона, парвозҳо бо сабабҳои тиҷоратӣ ба зудӣ боздошта шуданд.
Мо бо ҳамкасбони тоҷики худ дар самти барқарор кардани парвозҳои мустақим миёни ду кишвар фаъолона кор мебарем. Ман ба наздикӣ бо роҳбарони авиатсияи шаҳрвандӣ, Вазорати нақлиёт, Тоҷик Эйр ва Сомон Эйр гуфтугӯ кардам, ки имконияти барқарор кардани парвози мустақимро меомӯзанд. Умедворам, ки дар ояндаи наздик парвозҳои мустақим миёни ду кишвар дубора барқарор мешаванд.
— Шумо дар бораи афзалиятҳо ва дурнамои иртиботи заминӣ байни Покистон ва Тоҷикистон чӣ фикр доред?
— Беҳтар кардани алоқаи заминӣ байни Покистон ва Тоҷикистон муфид аст, зеро он барои ҳар ду кишвар дастрасии бештар ба бозорро фароҳам меорад. Беҳтар кардани инфрасохтори роҳ ва механизмҳои транзит дар минтақа ба Тоҷикистон имкон медиҳад, ки тавассути бандарҳои Покистон аз Гвадер ва Карачи ба Покистон ба бозорҳои Шарқи Наздик ва берун аз он содирот кунад.
— Покистон барои тиҷорати хурду миёна дар Тоҷикистон то чӣ андоза ҷолиб аст? Лутфан ба мо бигӯед, ки дар ин самт кадом тадбирҳо андешида мешаванд?
— Покистон барои Тоҷикистон бозори бузурги потенсиалиро пешниҳод мекунад. Бо назардошти шумораи зиёди аҳолӣ, талабот ва бозор барои ҳама намуди молҳо, аз моли миёна ва то молҳои гаронбаҳо мавҷуданд.
Ҳукумати Покистон ислоҳоти сиёсиро барои пешбурди сармоягузории хориҷӣ ва беҳтар намудани фазои соҳибкорӣ амалӣ кардааст. Ман мехоҳам қайд кунам, ки тибқи гузориши солонаи Бонки ҷаҳонӣ оид ба осонии пешбурди тиҷорат дар соли 2010, Покистон аз рӯи индекси осонии пешбурди тиҷорат 28 зина боло рафта, аз 136 ба 108 расидааст.
Ман корхонаҳои хурду миёнаи Тоҷикистонро барои омӯзиши бозори Покистон ва бунёди шарикӣ бо ширкатҳои Покистон ташвиқ мекунам. Сафорати Покистон омода аст, ки дар бунёд кардани равобит ва ба роҳ мондани муносибатҳои тиҷоратӣ дастгирӣ ва мусоидат намояд.
— Ҷаноби сафир, аз он ки шумо ба саволҳои мо муфассал ва пурмазмун посух додед, сипосгузорем ва ба мардуму давлати Покистон рушду шукуфоӣ таманно дорем.
“САМАК”
