Журналистони Қирғизистон ва Ӯзбекистон бо ҳамкорони худ аз Тоҷикистон дар сафари омӯзишии касбие иштирок намуданд, ки дар шаҳри Хуҷанд баргузор гардид. Дар ҷараёни ин чорабинӣ ба иштирокчиён  ташаббусҳои маҳалие, ки ба пойдории сулҳу субот дар Осиёи Марказӣ равона шудаст, муаррифӣ гардида, мулоқоти онҳо бо коршиносон, намояндагони ҳокимияти маҳалӣ ва созмонҳои ҷамъиятие, ки фаъолияти онҳо ба мубориза бо ифротгароии хушунатбор равона шудааст, баргузор шуд.  Сафари кории хабарнигоронро созмони Internews дар ҳамкорӣ бо созмони Иттифоқи журналистони Тоҷикистон дар вилояти Суғд барои 10 намояндаи ВАО, дар доираи лоиҳаи “Мусоидат ба сулҳу субот дар Осиёи Марказӣ” баргузор кард.

Аз 13 то 15 августи соли 2018 иштирокчиёни ин чорабинӣ ва коршиносони даъватшуда ташаббусҳои давлатию ҷамъиятиро дар самти пешгирии ифротгароии хушунатбор, ки ба устувории сулҳу субот дар минтақа ва пешгирии тундгароӣ, мусоидат менамоянд, мавриди баррасӣ қарор доданд.

Раъно Бобоҷониён, профессор ва муовини раиси Ҳизби халқи демократии Тоҷикистон гуфт, ҳукумати Тоҷикистон ташаббусҳои ҷомеъаи ҷаҳониро дар роҳи мубориза бо терроризм ва ифротгароии хушунатбор дастгирӣ намуда, “Стратегияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба муқовимат бар зидди терроризм ва экстримизм дар солҳои 2016-2020”-ро ба тасвиб расонидааст: “Конфронси байналмилалии сатҳи олӣ дар мавзӯи “Муқовимат бар зидди терроризм ва экстримизми хушунатбор”, ки  моҳи майи соли ҷорӣ дар шаҳри Душанбе баргузор шуд, аз он далолат медиҳад, ки Тоҷикистон дар мубориза бо терроризм, пешгирии хатарҳо ва таъмини амният ҳамеша ба ҳамкориҳо омода аст”.

Музафар Юнусов — мудири шӯъбаи иттилоотию таҳлилии дастгоҳи Раиси вилояти Суғд иштирокчиёни ин нишастро ба вилоят хайрамақдам гуфт ва афзуд ҳамкориии онҳо бо намояндагони ВАО хуб ба роҳ монда шуда, журналистони вилоят дастрасии озод ба иттилоотро доранд.  Тавассути сомонаи мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд ба ҷомеъа ва намояндагони ВАО хабару гузоришҳо дар шакли матн, навор ва акс пешниҳод мегардад. Ӯ афзуд мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд барои пешгирии шомилшавии ҷавонон ба гурӯҳҳои ифротӣ ба кӯмаки ВАО ниёз дорад:

“Пӯшида нест, ки гурӯҳҳои ифротӣ ва тундгаро дар шабакаҳои иҷтимоӣ ва интернет хеле фаъоланд ва маъмулан қурбониёни худро тавассути ин пойгоҳҳо ба дом меафкананд. Аммо дар ҳамин ҳол дар муқоисаи ифротгароён, журналистон дар фазои интернет чандон фаъол нестанд. Аз ин рӯ зарур аст, ки онҳо низ дар роҳи мубориза бо ифротгароии хушунатбор фаъол бошанд ва бо  нашри гузоришҳои касбӣ, беғараз ва мӯътамад дар фазои интернет, барои баланд бардоштани огоҳии мардум аз паёмадҳои номатлуб ва хатарҳои ифротгароӣ талош намоянд”.

Дар ҳамин ҳол Илҳом Ҳошимов журналисти телевизиони “СМ-1” гуфт, ҷавонони имрӯзро метавон “насли интернет” номид. Дар ҳолати истифодаи дурусти он метавон донишу таҷрибаи зиёдро андӯхт, ҳамчунин дар ин фазои маҷозӣ роҳгум задан ҳам осон аст. Ӯ меафзояд,   ҳолати мазкур зарурати баланд бардоштани маърифати расонаии шаҳрвандонро ба миён меорад, ки онро бояд ҳанӯз аз мактаб оғоз кард,  то ҷавонон афкори интиқодии худро истифода намуда, тавони таҳлили иттилооти ба дасташон расидаро дошта бошанд:

“Интернет барои насли ҷавон чун пойгоҳи дилхушӣ аст. Волидон имкони пурра назорат кардани фарзандонашонро надоранд. Сатҳи маърифати расонаии ҷавонон хеле паст аст ва онҳо зудбоваранд. Ифотгароён бо истифода аз ин ҳолат тавассути шабакаҳои иҷтимоӣ ҷавононро роҳгум мезананд. Зимни мулоқот бо ифротгароёни маҳкумшуда, онҳо иқрор мешаванд, ки бо идеяҳои тундгароёна аз интернет огоҳ шуданд. Мо бояд ҳамкориҳои минтақавиро густариш бидиҳем, чунки ин мушкили як кишвар нест. Мо бояд матолиби  ҳамдигарро, ки барои баланд бардоштани маърифати расонаии аҳолӣ мусоидат мекунад, бо забонҳои миллии кишварҳои худ тарҷума намоем”.

Ҳамчунин иштирокчиёни ин нишаст роҳҳои мубориза бо тундгароиро дар мисоли хушунати хонаводаӣ, иштироки занон дар чорабиниҳои марбут ба мубориза бо тундгароӣ, заъфпазирии муҳоҷирон дар ростои ифротгароии хушунатбор, маърифати расонаӣ ва тафаккури интиқодиро чун роҳи муассири мубориза бо ин раванди номатлуб баррасӣ намуданд.

Даря Османова хабарнигори сомонаи Anhor.uz аз шаҳри Тошкент гуфт: “Бисёр таҷрибаи ҷолиб аст. Масоили хушунати хонаводаӣ ва муҳоҷират чун омили осебпазири ҷомеъа ва яке аз сабабҳои шомилшавӣ ба гурӯҳҳои ифротӣ арзёбӣ шуд.  Таҳдидҳо ба кишварҳои Осиёи Марказӣ ба ҳам монанд ҳастанд ва ин як мушкили азими ҷомеъаҳои мост, ки бояд дар якҷоягӣ ва  муттаҳидӣ аз байн бурда шавад. Аз ин рӯ фароҳам овардани чунин имконоти табодули таҷриба,  муҳокимаҳои васеъ ва барномарезии роҳҳои ҳалли масъала хеле муҳиманд. Зарур аст, ки намояндагони ВАО афкори интиқодии худро рушд бидиҳанд, зеро ин дар роҳи мубориза бо тундгароӣ ва ифротгароии хушунатбор кӯмак мекунад”.

Иштирокчиён барои омӯзиши таҷрибаи расонаҳо бо ҳайати эҷодии рӯзномаи “Ҳақиқати Суғд”, “Суғд Ҳақиқати”, “Согдийская Правда”,  Ширкатҳои телевизион ва радиои “Тироз”, “СМ-1”, Радиои “Пайванд”, Маркази занон “Гулрухсор” ва намояндагии Барномаи рушди СММ дар шаҳри Хуҷанд дидан намуда, аз таҷрибаи онҳо оид ба мубориза ва пешгирии ифротгароии хушунатбор сӯҳбат намуданд. 

Фируза  Мирджумаева хабарнигори телевизиони “Диёр” гуфт, “барои нигаҳдории сулҳу субот дар минтақа, кор бо ВАО муҳим аст. Зеро дар аксар ҳолат афкори ҷомеъа аз матолиби хабарнигорон  бастагӣ дорад. Маҳз хабарнигорон сарчашмаи иттилоот барои ҷомеъа маҳсуб меёбанд ва онҳо бояд  усулҳои дурусти нашру инъикоси мавзӯҳои ҳассосро донанд”.

Сафари касбии намояндагони ВАО ба хабарнигорони се кишвари ҳамсоя, имкон фароҳам овард, ки оид ба чорабиниҳои мавҷуда, ки ба нигаҳдории сулҳу субот дар минтақа нигаронида шудаанд, аз дасти аввал иттилоъ бигиранд.  Ҳамчунин онҳо бо ҳамкасбони тоҷикистонии худ табодули таҷриба намуда, роҳҳои ҳамкориҳои ояндаи касбиро баррасӣ карданд. Иштирокчиён иттилоъ ва имкониятҳои мавҷударо барои тақвият ва рушди матолиби ояндаи худ, ки  дар мавзӯҳои гуногун ба хотири мусоидат ба пешгирии ифротгароии хушунатбор ва устувории сулҳу субот дар минтақа равона мешавад, истифода хоҳанд кард.

Болат Темиров рӯзноманигор аз Қирғизистон гуфт, “ин ҳамкориҳо муборизаи моро бар зидди тундгароиву ифротгароӣ муассир мекунад ва ба мо имкон медиҳад бо фароҳам овардани иттилооти мӯътамад барои аз байн рафтани низоъҳо, овозаҳо ва пешгирии ангезиши кинаву адоват миёни мардумонамон талош намоем”.

Дар доираи лоиҳаи “Мусоидат ба сулҳу субот дар Осиёи Марказӣ” сафари касбии хабарнигорон ба кишварҳои дигари Осиёи Марказӣ низ  ба нақша гирифта шудааст. Ҳадаф аз ташкили сафарҳои касбии намояндаҳои ВАО рушди ҳамкориҳои минтақавӣ ва муттаҳидсозии рӯзноманигорон дар роҳи мубориза бо ифротгароии хушунатбор ва мусоидат ба баланд бардоштани маърифати шаҳрвандон арзёбӣ мешавад.

Лоиҳаи  “Мусоидат ба сулҳу субот дар Осиёи Марказӣ”  аз ҷониби Иттиҳоди Аврупо маблағгузорӣ  шуда,  аз ҷониби Internews амалӣ мегардад. Ин лоиҳа ба дастгирии ташаббусҳои миллӣ ва минтақавие равона шудааст, ки барои пешгирӣ аз ифротгароӣ дар Осиёи Марказӣ мусоидат мекунанд. Расидан ба ин ҳадаф ба воситаи боло бурдани касбияти хабарнигорон, фаъолони шаҳрвандӣ ва мутахассисони расонаҳои хабарӣ имконпазир аст, то ин ки  онҳо маводи босифати расонаӣ омода намоянд ва сатҳи интиқодии қабул ва бархӯрд ба матолиби расонаиро миёни шаҳрвандон, масъулони давлатӣ ва фаъолони ҷомеъа баланд бардоранд. 

ЯК ҶАВОБ ТАРК

Please enter your comment!
Please enter your name here